محسن سلیمانی، استاد دانشگاه هنر اصفهان در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، با بیان اینکه در تاریخ گهربار فرهنگ اسلامی، خط و خوشنویسی بازتاب تحریر کلام پروردگار بر لوح محفوظ است، اظهارکرد: خط از مراتب وجود انسان و کتابت فعل او و هر فعلی از مصدر و فاعل خاص صادر می‌شود.وی افزود: خط جلوه‌گاه حضور انسان و مرآت معانی و هر چه زیباتر باشد، آینه بودن آن کامل‌تر بوده و کمال خوشنویسی به کمال کاتب، جمال قلب او و حسن محتوا است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: همانطور که تاریخچه کتابت دوره‌های مختلف نشان داده، خط در گذشته انعکاس معانی و حقایق نهفته در عالم بوده و خوشنویسی یکی از شاخص‌ترین هنرهایی می‌باشد که به بهترین وجهی در خدمت کتابت معانی و انتقال مفاهیم قرار گرفته است. تاریخ ما آکنده از تجلیات این هنر شریف و قدسی بوده و این هنر خدمات گسترده‌ای را به فرهنگ ما ارزانی داشته است، چه به لحاظ تاریخچه کتابت و چه به لحاظ رویکردهای هنری‌ای که در این هنر شریف
وجود داشته و از طرف دیگر، هنرمندان
بسیار بزرگی را پرورش داده که توانسته‌اند آثار شاخصی را از خود به یادگار بگذارند.این استاد دانشگاه با اشاره به رابطه میان
هنر خوشنویسی و آموزه‌های دینی، گفت: طبیعتا بخش زیادی از هنر خوشنویسی در ارتباط با کتابت کلام وحی
شکل گرفته و همین پیوند
باعث شد تا هنر خوشنویسی به
عنوان یک هنر قدسی مطرح شود و این کمک کرد تا در گستره تاریخ، خدمات
قابل توجهی را در رابطه با مفاهیم دینی ارائه دهد و در واقع میان فرهنگ اسلامی و ذائقه ایرانی داد و ستدی در بستر تاریخی
شکل گرفت که البته هنوز نیز این پیوند و داد و ستد برقرار است.وی ادامه داد: هنر خوشنویسی همواره و در دوره‌های مختلف تاریخی اعم از دوره ایلخانان، تیموریان، صفویه و ... از حمایت‌هایی برخوردار بوده و
تا به امروز نیز این حمایت‌ها تداوم داشته‌اند؛ به عبارت دیگر، امروزه نیز حمایت‌های دولتی این هنر را پوشش می‌دهد، اما بهتر می‌باشد یک بازخوانی در این زمینه توسط کارشناسان امر صورت پذیرد تا ببینیم شیوه حمایت‌ها در گذشته چگونه بوده و امروز به چه صورت است.سلیمانی بیان کرد:
کشور ما هنوز بیشترین درآمد خود را از
منابع نفتی کسب می‌کند و در
حوزه فرهنگ و هنر نیز بخشی از حمایت‌ها از محل همین درآمدها و منابع تأمین می‌شود. به دلیل گستردگی
حوزه فرهنگ و هنر، طبیعتا بخشی از این حمایت‌ها به درستی و در جای مناسب صورت می‌‌پذیرد و بخشی دیگر بدون مطالعات کافی و هدفمندی مناسب است؛ بنابراین به نظر می‌رسد این حمایت‌ها خود نیازمند تدوین یک نظام‌نامه در سطح کلان باشد تا هم کسانی که فعالیت حرفه‌ای انجام می‌دهند، به درستی و عادلانه از آن بهره‌مند شوند و هم افرادی که تازه وارد این عرصه شده‌اند.وی با بیان اینکه معتقدم هنر خوشنویسی در دهه‌های اخیر با آفت‌هایی نیز مواجه بوده که از جمله آن جشنواره‌‌زدگی و حمایت‌هایی که صرفا در قالب جشنواره‌ها صورت می‌گیرد، است، افزود: جشنواره‌هایی با هزینه‌های زیاد و نتایج محدود برگزار می‌شود، داورانی همیشه معلوم بدون در نظر گرفتن ملاک‌های مناسب، آثار جشنواره‌ها را مورد داوری
قرار داده و همواره افراد محدودی برگزیده می‌شوند و سایرین تقریبا از این فضا بی‌بهره‌اند؛ از همه بدتر اینکه آثار جشنواره‌ای در حوزه خط معمولا کاربردی نیستند، ممکن است اثری رتبه بالای یک جشنواره در
سطح ملی را کسب کند، اما به‌کار نیاید و به بایگانی هنرمند سپرده شود، چون هیچ نوع ارتباط اجتماعی یا جنبه هنری کاربردی ندارد و صرفا اثری جشنواره‌ای محسوب می‌شود. بخشی از آثار از این حیث قابل نقد است و می‌توان با رویکرد دیگری به قضایا نگاه کرد.این پژوهشگر و منتقد هنر تصریح کرد: در قدیم در حوزه خوشنویسی رویکردی
وجود داشت که امروزه
تغییر کرده است. این رویکرد دو بخش را شامل می‌شد؛ یکی اینکه تاریخ خوشنویسی ما آمیخته با مسئله کتابت و در واقع، اصالت با متن بوده است، محتوا اهمیت خاصی داشته و خوشنویسی به
عنوان یک قالب حرفه‌ای هنری در خدمت متن و محتوا قرار می‌گرفت، خوشنویسان مدت‌ها تمرین می‌کردند و بی‌تکلف می‌نوشتند تا بتوانند متن مقدسی را کتابت کنند؛
اما امروز رویکردها
تغییر کرده و عمدتا خوشنویسان می‌نویسند تا در جریان رقابت به منظور کسب کرسی قرار بگیرند، در واقع خود قالب کاملا اصالت یافته و محتوا به نوعی از دست رفته است و جشنواره‌ها به شکل‌گیری این رویکرد دامن زده‌اند.وی افزود: بنابراین جای قالب و محتوا
تغییر کرده و اصالت از محتوا به قالب منتقل شده است. از طرف دیگر، می‌توان به مسئله کسب کرسی و ذهن کرسی‌اندیش اشاره کرد که در تاریخ خوشنویسی ما به این شکل هرگز سابقه نداشته است، هنرمندان نمی‌نوشتند تا کسب کرسی کنند و یک اعتبار اجتماعی کاذب به دست آورند، بلکه به جهت گسترش فرهنگ و برای دل خود می‌نوشتند، حتی بعضا آثار فاخر و بسیار زیبا و ارزشمندی خلق شده که فاقد امضای شخص هنرمند هستند، به خاطر اینکه اصالت را برای متن قائل بودند و رویکرد فرهنگی داشتند؛سلیمانی ادامه داد:
اما امروز همه انرژی‌ها معطوف به مسئله کسب کرسی‌ها است و نگاه‌های تشکیلاتی نیز، نظیر
انجمن خوشنویسان ایران تحت تأثیر همین رویکردها قرار گرفته که به
نظر من افراد را به نوعی نمره‌گذاری و رتبه‌بندی کرده و باعث مخدوش شدن ماهیت هنر می‌شوند. متأسفانه جمعی پر مدعای نابخرد، کار و فکر و عملشان در
عرصه هنر این شده که بنشینند و دائما برای دیگران منزلت تعیین کنند و محدوده بسازند و برای این و آن عنوان بتراشند و رتبه دهند و از سر ترس و بی‌هنری مرزهای حرمت و اخلاق را بشکنند و ادعای فضیلت کنند. متأسفانه اینها هنر را با رفتارهای حزبی اشتباه گرفته‌اند و این اتفاقی ناخوشایند است که در هنر ما رسوخ کرده و به آن آسیب وارد نموده است، چرا که ذات هنر، آزادمنشی است و این نوع رویکردهای ژورنالیستی، کرسی‌اندیشی، کسوت‌اندیشی و امثالهم که هیچ نسبتی با هنر ندارند، آن را آلوده ساخته‌اند.وی تصریح کرد: به اعتقاد من، این هنر خوشنویسی نیست که دچار رکود شده، بلکه تفکر و فهم برخی خوشنویسان راکد شده است. امروز خوشنویسانی نیز هستند که آثار برجسته‌ای تولید کرده و در سطح جهانی می‌درخشند و آثارشان در موزه‌های بزرگ، دانشگاه‌ها و گالری‌های بین‌المللی
مورد توجه قرار می‌گیرد و در
عین حال، رسالت‌های خود را به درستی انجام می‌دهند، اما بخشی از جامعه خوشنویسی یا کسوت‌اندیش شده‌اند و یا کرسی‌اندیش و من معتقدم تعدادی از آنها از هنر بی‌بهره بوده و از آن فاصله گرفته‌اند و فراموش کرده‌اند که در
عرصه هنر، آنقدر که به معرفت و مبانی نیازمندیم، به قواعد نیاز نداریم، قواعد نیز از دل مبانی استخراج می‌شوند، ولی بخشی از جامعه خوشنویسی اصالت را به قواعد داده و آن را جای مبانی نشانده است؛ بنابراین خوشنویسان از این حیث دچار رکود هستند و تفکرات قالب‌زده به این حوزه ورود کرده و با تمام انرژی خود مسائلی را تکرار می‌کنند که نمی‌توان رویکرد هنری برای آنها در نظر گرفت.این هنرمند خطاط افزود: یک خوشنویس نباید تمام دوره فعالیت هنری خود را به تکرار و تقلید بگذراند. اینها آفت‌هایی است که شاید ارتباطی نیز به مجموعه‌های دولتی نداشته باشد و بیشتر جامعه خوشنویسان و متخصصین این حوزه و بالاخص انجمن‌ها باید این نکات را در نظر داشته باشند. البته بنده معتقدم با وجود این اشکالات به وجود آمده، مجموعه اتفاقات پیرامون مسئله خط در یک روند و سیر تاریخی، جریان‌های جدیدی را نیز پدید آورده و اگرچه بخشی از تاریخ خوشنویسی با رکود مواجه بوده است و طبیعتا ما از قله‌ها فاصله گرفته‌ایم، در
عین حال کسانی هستند که در زمینه خط، وارد حوزه‌های نوینی شده و مبانی جدیدی را به این هنر اضافه نموده‌اند.وی خاطرنشان کرد: اگرچه خوشنویسی کلاسیک در فرایند تاریخی خود دچار رکودهایی شده است، ولی در
عین حال کسانی نیز هستند که به صورت خودجوش فعالیت می‌کنند و متأسفانه انجمن خوشنویسان که باید متولی صیانت از این هنر باشد، از اهداف اصلی و رسالت‌های خود غافل شده و مسیر غلطی را می‌پیماید که نیاز به اصلاحات اساسی و جدی دارد.سلیمانی ادامه داد: معتقدم یک هنرمند باید آنقدر توانا و قدرتمند باشد که بتواند با جامعه ارتباط برقرار کند و نیاز به قدرت‌های بیرونی و آلودگی‌های تشکیلاتی و حزبی و توسل به شیوه‌های غیر هنرمندانه و حمایت‌های نادرست رسانه‌ای و دولتی و ... برای مطرح کردن خود نداشته باشد. به
نظر من استفاده از این شیوه‌ها یک رفتار هنرمندانه با پشتوانه علمی- دانشگاهی نیست و رفتارهای غیر حرفه‌ای در
عرصه هنر جهانی محسوب می‌شود و به نوعی هنر را با سیاست مخلوط نموده و ذات هنر را که یک امر معرفتی و غیر حزبی است، با حزب بازی و فاصله گرفتن از اخلاق مخدوش می‌کند.وی اضافه کرد: متأسفانه انجمن خوشنویسان ایران به بسیاری از خطوط قدیمی و پر ظرفیت تاریخی همچون اقلام مختلف خط کوفی، محقق، ریحان، تعلیق، رقاع و حتی خط تحریری توجه نمی‌کند و اهمیت نمی‌دهد و تمام انرژی خود را معطوف به اموری نموده است که اتفاقا مربوط به او نیست. بنده از آقایان می‌پرسم به چه دلیل یک رشته دانشگاهی مطالعات خط و خوشنویسی در کشور و یا یک پژوهشکده ملی در حوزه مطالعات خط و خوشنویسی
وجود ندارد و انجمن ایران با آن همه خدم و حشم و قدرت و نفوذ دولتی چه پاسخی در این خصوص می‌تواند ارائه نماید.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا
منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۵۲۰۲۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمایت نمایندگان مجلس از دانشگاهیان حامی مردم مظلوم غزه در آمریکا و اروپا
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ به نقل از خانه ملت،متن بیانیه به شرح زیر است:
به نام خداوند بخشنده مهربان
امروز غزه صحنه تقابل یک ملت مظلوم و مصیب‌دیده و مقاوم با جماعتی بی‌رحم و غاصب است، در این معرکه، همدردی با ستمدیدگان و اعتراض به ظالمان کمترین وظیفه انسان‌هاست. سابقه تجاوز و غصب صهیونیست‌ها در فلسطین به ۷ دهه می‌رسد. در این مدت همه راه‌های تسلیم و مسالمت با غاصبان توسط برخی از افراد سست عنصر طی شده است، آنچه امروز در قالب رشادت و حماسه و استقامت غزه بروز یافته است، آتشفشان خشم و درد متراکم ملتی است که سوزش بدعهدی و خیانت را در پهلوی خود حس می‌کند.
اعلام همبستگی با فلسطین از طرف دانشگاهیان جهان به ویژه در کشورهای غربی حرکتی برخاسته از فطرت عدالت خواه و نوعدوست و انسانی است. این حرکت نشان می‌دهد که مظلوم‌نمایی، چهره‌سازی و تحریف حقایق در رسانه‌های جریان اصلی غرب نیز نتوانسته است صحنه خونین غزه را کاملاً بپوشاند. راه‌حل این بحران در بازگشت به عدالت است.
ما نمایندگان دانشگاهی مجلس قانونگذاری ایران ضمن قدردانی از اقدامات ارزشمند دانشگاهیان عزیزمان در حمایت از مظلومان غزه، درود خود را نثار همکاران شجاع و دانشجویان ظلم ستیز در دانشگاه‌های آمریکا و اروپا و سایر نقاط دنیا می‌کنیم و همدردی، همراهی و همدلی خود را با دانشجویان و استادان و آزادیخواهان انسان‌دوست دانشگاه های آمریکا ابراز می‌کنیم و یورش سرکوبگرایانه نیروهای پلیس را به ساحت مرکز علم و دانش و هجوم به تحسن دانشگاهیان در آن کشور محکوم می‌کنیم.خشونت بی‌منطق در مقابل این ندای حق‌طلبانه دردی از ظالمان دوا نخواهد کرد.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت